Η τραγωδία ως άλλη καθημερινότητα

Η φράση μιας Ολλανδής μητέρας που έχασε τον νεαρό γιο της στο μαλαισιανό Μπόινγκ είναι καθοριστική:  «Πρέπει να βρω έναν τρόπο να συνεχίσω να ζω», είπε με πνιγμένη από τον πόνο φωνή. Αυτός  ο Ιούλιος που διανύουμε είναι από τους πιο αιματοβαμμένους.

Οι νεκροί στη Γάζα πλησίαζαν χθες βράδυ τους 600, οι Ισραηλινοί που έχουν σκοτωθεί είναι μέχρι στιγμής 27, το Μπόινγκ 777 που κατερρίφθη στην Ανατολική Ουκρανία άφησε πίσω του 298 θύματα, ένα νέο ναυάγιο στη Λαμπεντούζα μετράει, προς το παρόν, 180 πνιγμένους μετανάστες – ορισμένοι πέθαναν
από ασφυξία στα αμπάρια. Ο Ομπάμα ζήτησε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, εδώ και δύο ημέρες, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν το ίδιο, ο υπαρχηγός της Χαμάς δηλώνει ανυποχώρητος («ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι η Γάζα έχει αποφασίσει να θέσει τέρμα στον αποκλεισμό της με το αίμα της και τον ηρωισμό της»), ο υπουργός Επικοινωνιών του Ισραήλ εμφανίζεται επίσης αδιάλλακτος («δεν είναι ώρα να μιλήσουμε για εκεχειρία»).  Οι άμαχοι πληρώνουν το τίμημα. Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. προειδοποίησαν τη Ρωσία με αυστηρότατες κυρώσεις αν δεν συνεργαστεί στην έρευνα για το Μπόινγκ, αλλά το Παρίσι προχωράει στην πώληση πολεμικών πλοίων στη Μόσχα…  Οι γεωπολιτικές εξελίξεις μοιάζει να περνούν στα χέρια δυνάμεων που λειτουργούν όλο και περισσότερο ανεξέλεγκτα, έξω από επίσημες γραμμές και αποφάσεις.

Οι πολιτικές που ασκούνται είναι είτε αδιάλλακτες,  είτε αδιάφορες για τις ζωές των ανθρώπων, είτε αδύναμες να συμπλεύσουν με τις αρχές της ευρωπαϊκής ενότητας.  Οι τηλεοπτικές οθόνες γέμισαν με εικόνες φρίκης. Τα πτώματα που επισωρεύονται από σφαίρες,  από πυραύλους, από απελπισία (στην περίπτωση της Λαμπεντούζα) δεν είναι χωρίς συνέπειες.  «Αντισημιτικές βιαιότητες» παρατηρήθηκαν ύστερα από διαδηλώσεις στο Παρίσι (επίθεση σε συναγωγή και σε εβραϊκό παντοπωλείο), το μίσος από και προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές υπερχειλίζει.

Και αυτό είναι το μεγαλύτερο τίμημα:  οι στρατοί των φανατικών που αυξάνουν τις δυνάμεις τους.  Η τυφλή οργή δεν έχει σύνορα, κερδίζει διαρκώς έδαφος όσο η αιματοχυσία απλώνεται ανοίγοντας αβύσσους, γεννώντας εχθρούς.  Δεν είναι μόνο όσα φρικώδη και τραγικά συμβαίνουν αυτήν την περίοδο. Είναι και όσα πρόκειται να ακολουθήσουν, όταν η όποια τάξη ή εκεχειρία έχει επιτευχθεί. Οι αναταράξεις, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές, που μας αναγκάζουν βίαια «να βρούμε έναν τρόπο για να συνεχίσουμε να ζούμε».  Εναν τρόπο που δεν θα είναι συνεχής και αδιατάρακτος, αλλά θα πρέπει να ενσωματώνει την τραγωδία ως άλλη καθημερινότητα.  Γιατί ό,τι συμβαίνει «εκτός Ευρώπης» δεν είναι καθόλου μακρινό.  Ο 21ος αιώνας, που η είσοδός του σφραγίστηκε με τους Δίδυμους Πύργους, δίνει άλλη μορφή και περιεχόμενο στη βία, στην τρομοκρατία, στον πόλεμο.  Η τηλεοπτική εικόνα παραμένει αξεπέραστη, αλλά το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλαπλασιάζουν και αναπαράγουν ακατάπαυστα την όποια πληροφορία, παγκοσμιοποιώντας τόσο τον φόβο όσο και την ενημέρωση.

Η  Ολλανδή μητέρα βρήκε τις λέξεις για να εκφράσει τον σπαραγμό από την απόλυτη απώλεια: τον θάνατο του παιδιού της. Την ίδια στιγμή έδινε και κουράγιο, επαναλαμβάνοντας ότι «η ζωή συνεχίζεται».  Μόνο που «ο τρόπος» δεν είναι καθόλου δεδομένος.  Πρέπει κανείς να τον επανεφευρίσκει διαρκώς, μέσα στην οργή από την αδιανόητη αιματοχυσία.  Εκεί όπου η συγχώρεση δεν μπορεί να συνδράμει στην παρηγοριά, γιατί ο «εχθρός» είναι πολυπρόσωπος.

πηγή